Actueel blijven in het onderwijs is belangrijk. Het verkennen van de arbeidsmarkt voor goud- en zilversmeden, het beschrijven van de beroepen in deze branche en het vaststellen van de kennis en vaardigheden die nodig zijn om te starten in een beroep zijn om die reden aspecten die eens in de paar jaar aan de orde komen. In een drieluik worden deze aspecten belicht: Arbeidsmarktverkenning (lees meer), Beroepscompetentieprofielen (zie hieronder) en Kwalificatiedossiers (volgt in mei).
Onlangs zijn de beroepscompetentieprofielen (BCP’s) voor de beroepen in de goud- en zilverbranche, vastgesteld door de Federatie Goud en Zilver, geactualiseerd. De BCP’s beschrijven de belangrijkste kenmerken en criteria voor de ambachten in de branche en zijn daarmee van groot belang voor de ontwikkeling tot vakbekwaam beroepsbeoefenaar.
Een beroepscompetentieprofiel (BCP) geeft een beschrijving van goed vakmanschap van een vakvolwassen beroepsbeoefenaar die na zijn opleiding gemiddeld vier jaar werkervaring heeft. Het geeft de richtlijnen van vakmanschap weer zoals die door de branche zijn vastgesteld. De BCP’s zijn uitgewerkt in kerntaken en beroepscompetenties, zodat concreet gemaakt wordt wat een beroepsbeoefenaar moet beheersen om optimaal te functioneren in de beroepspraktijk.
BCP’s geactualiseerd
In 2021 is op initiatief van de Federatie Goud en Zilver en SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) een Arbeidsmarktverkenning uitgevoerd in de goud- en zilverbranche (zie Edelmetaal februari). De resultaten van deze verkenning zijn gebruikt om de beroepscompetentieprofielen uit 2004 te actualiseren. Daarnaast heeft een werkgroep van deskundigen uit de branche meegewerkt aan de vertaling van de trends en ontwikkelingen in de beroepen naar de BCP’s. Dit heeft geleid tot de vier BCP’s Basisgoudsmid, Goudsmid, Zilversmid en Ondernemer Goud/Zilver.
De geactualiseerde BCP’s doen recht aan de huidige en toekomstige arbeidsmarkt voor deze groep beroepsbeoefenaren. Tevens geven ze inzicht in de kerntaken en beroepscompetenties waarover vakvolwassen beroepsbeoefenaren moeten beschikken om binnen hun beroep goed te functioneren.
Leven Lang Ontwikkelen
De BCP’s zijn een belangrijk brondocument om beroepsopleidingen en/of keuzedelen in het mbo te ontwikkelen, waarmee een kwalitatief onderwijsaanbod mogelijk wordt voor een onderscheidend én blijvend aanbod voor de kwalificatieniveaus 3 en 4 van het mbo. De BCP’s geven eveneens mogelijkheden voor een goed aanbod van opleidingsmogelijkheden (cursussen, trainingen en workshops) in het kader van Leven Lang Ontwikkelen (LLO). Met dit laatste wordt de kwaliteit van het vakmanschap tijdens de gehele loopbaan ontwikkeld.
Neem voor de meest recente BCP’s contact op met de FGZ: federatie@fgz.nl.
Uitgelicht: ontwerp- en maakproces sieraad in opdracht
Klant stap voor stap informeren en laten (aan)betalen
Twee kerntaken van een goudsmid zijn het ontwerpen en vervaardigen van sieraden. Het complete ontwerp- en maakproces is opgenomen in het BCP Goudsmid. Het succes van de opdracht valt of staat met dit proces; een goede reden dus om het even uit te lichten.
• Informatie vergaren
De goudsmid krijgt van de klant de vraag of hij een sieraad in opdracht wil maken. Tijdens het verkoopgesprek achterhaalt de goudsmid zoveel mogelijk informatie over wat de klant met het sieraad voor ogen heeft.
Geef de klant het gevoel dat het ambachtelijke ontwerp special voor hem wordt gemaakt.
• Mogelijkheden en materiaalgebruik
De goudsmid legt de mogelijkheden voor qua ontwerp en te gebruiken materialen en edelstenen. Er zijn vele soorten (edel)metalen, kunststoffen en edelstenen, elk met verschillende eigenschappen, die soms beperkingen stellen aan het ontwerp van een sieraad. Verschillende materialen vergen soms ook een andere behandeling qua techniek.
Vertel de klant over de verschillende eigenschappen van de materialen. Geef goed advies en leg uit waarom bepaalde materialen wél of juist niet gebruikt kunnen worden.
• Grenzen bewaken
De goudsmid heeft in het ontwerpproces de leiding, dient zijn creativiteit niet uit het oog te verliezen en moet zijn (technische) grenzen goed bewaken.
U bent verantwoordelijk voor het uiteindelijke ontwerp dat als basis dient voor het te vervaardigen sieraad.
• Realistische prijsopgave
Als de goudsmid en de klant het eens zijn over het ontwerp, maakt de goudsmid een realistische prijsopgave voor het sieraad. Het calculeren van een reële prijs stelt soms beperkingen aan het ontwerp en de te gebruiken materialen.
U moet voortdurend de keuze maken tussen creatief ontwerpen, de technische uitvoerbaarheid, de kostprijs en de wensen en het budget van de klant. Leg ook dit uit aan de klant.
• Klant is akkoord: handtekening en aanbetaling
Als de klant akkoord is met het ontwerp kan het maakproces starten.
Laat de klant een handtekening zetten op het opdrachtformulier en een realistisch bedrag aanbetalen! Daarmee weet de klant dat de opdracht definitief en niet vrijblijvend is.
• Sieraad vervaardigen
Met het ontwerp als basis maakt de goudsmid het sieraad met gebruik van verschillende machines, gereedschappen, technieken, (edel)metalen en eventueel edelstenen. Bij het vervaardigen wordt gebruikgemaakt van diverse be- en afwerkingstechnieken.
Informeer de klant tijdens het maakproces. Laat hem akkoord geven en stap voor stap een deel betalen. U heeft immers zelf alle materialen al aan moeten schaffen. Het is dus beslist niet raar om de klant in etappes te laten betalen.
