De sieraden- en uurwerkenbranche is een dynamische branche. Er zijn talrijke beroepsmogelijkheden zoals juwelier, goudsmid, zilversmid, uurwerkmaker, taxateur van juweliersartikelen en edelsteenkundige. De verschillende vakgebieden worden hieronder belicht. Vakschool Schoonhoven is dé onderwijsinstelling die zowel voltijd- als deeltijdopleidingen biedt die goed aansluiten bij de praktijk. De school verzorgt daarnaast tal van specialistische korte opleidingen en trainingen. Laat je inspireren door de schoonheid van de verschillende vakken binnen de branche!

Juwelier

Als juwelier ben je werkzaam in een schitterende branche, letterlijk en figuurlijk. Je moet veelzijdig zijn en je vakmanschap en branchekennis goed kunnen combineren met een commerciële instelling. Je bent op de hoogte van de laatste trends en weet alles over de artikelen die je verkoopt. En uiteraard ga je graag met mensen om. Vakschool Schoonhoven biedt opleidingen tot juwelier/ondernemer en medewerker juwelier. Daarnaast kun je je via cursussen en trainingen verder specialiseren, bijvoorbeeld tot edelsteenkundige of taxateur van juweliersartikelen.

Paplepel

Nina is na haar opleiding voor zichzelf begonnen en heeft nu een goedlopende winkel. “Ik ben de derde generatie juwelier, dus het vak is mij met de paplepel ingegoten. Maar op de opleiding zaten ook veel studenten die het vak niet van huis uit mee hebben gekregen. Het is dus helemaal niet noodzakelijk om die achtergrond te hebben, maar handig is het natuurlijk wel!”

Beleving

Nina: “Vakmanschap is erg belangrijk. Je moet echt weten waar je over praat, anders kun je niet goed verkopen. Verder moet je je klanten gastvrij ontvangen. Dat is iets waar het nog wel eens aan schort vind ik. En dat is jammer. Het is toch een feestje om een sieraad uit te zoeken en dus moet de klant zich thuis voelen in je zaak. En dus schenken we altijd koffie en thee en serveren we er wat lekkers bij.” Beleving is waar het om gaat in haar zaak. “Bij ons kom je niet om even een snelle aankoop te doen, maar om je uitgebreid te laten adviseren. Dat is onze kracht. Je wilt iets kopen, maar je weet niet precies wat? Dan zijn wij er om je te helpen zoeken naar wat je leuk vindt.”

Aanpassen

Mensen zullen altijd sieraden blijven dragen, denkt Nina: “Ik ben ervan overtuigd dat onze branche altijd zal bestaan. Soms zijn er moeilijkere tijden, maar dan zie je dat er van alles verschuift. Gaan de herenhorloges wat minder, dan gaat het met de sieraden en reparaties opeens juist weer goed. En dus moet je als bedrijf mee kunnen schuiven. Je assortiment aanpassen dus, dat is een continu, maar ook heel interessant en leuk proces!”

Handschrift

Nina’s team bestaat uit zes mensen. Vakmensen, want ze hecht aan professionaliteit. “Een goede vakman of -vrouw herken je aan zijn of haar signatuur. Ook juweliers moeten een eigen handschrift hebben. Je kwaliteit zit in anders zijn. En de consument? Die is echt wel bereid om te betalen voor die kwaliteit.”

“Een sieraad kopen is een feestje en dus moet de klant zich thuis voelen in je winkel”

Edelsmid

“Ik heb het mooiste beroep van de wereld en dat wil ik graag laten zien”

Goudsmid

Goudsmeden zijn vooral bezig met het ontwerpen, maken en repareren van sieraden. Via de Vakschool Schoonhoven zijn verschillende opleidingen op dit vakgebied te volgen, van basis goudsmid tot goudsmid/ondernemer. Daarnaast zijn er opleidingen en cursussen te volgen zoals edelsteenkunde, zetten, graveren en computerontwerpen. Veel goudsmeden werken als zelfstandige in hun eigen atelier/winkel. Je kunt echter ook in dienst komen van een reparatieatelier of bij een juwelier met eigen werkplaats. Er is soms wat verwarring over de beroepen goud- en zilversmid. Die verschillen nogal van elkaar. Een goudsmid maakt sieraden, niet alleen van goud maar ook van zilver, titanium en andere materialen. Een zilversmid maakt grote gebruiksvoorwerpen zoals kandelaars, schalen, bekers en andere objecten. Meestal van zilver, soms gecombineerd met andere materialen.

Aanwinst

Goudsmid/ondernemer Monica verkocht haar sieraden aanvankelijk vanuit huis, maar vorig jaar is haar wens een eigen edelsmederij te starten vervuld. Sinds de opening gaat het hard met haar atelier/winkel. Monica: “De reacties waren geweldig. Mijn zaak blijkt echt een aanwinst te zijn voor onze stad. Ik zit ook op een goed punt; midden in het historische hart van de stad.”

Mooiste beroep

Haar zaak heeft een open en modern karakter. De ruimte is ingedeeld in een werkgedeelte en een winkel. In het werkgedeelte staat haar werkbank. Klanten kunnen Monica zo aan het werk zien. In het winkelgedeelte liggen de sieraden in vitrines te wachten op een nieuwe eigenaar. “Ik wil me niet alleen door de sieraden, maar ook door het atelier onderscheiden. Daarom staat mijn werkbank ook goed in het zicht. Ik vind dat ik het mooiste beroep van de wereld heb en dat wil ik graag laten zien.”

Ambachtelijk

Monica biedt sieraden uit het middelste en hogere segment. Ze is vooral gespecialiseerd in moderne sieraden van titanium gecombineerd met edelstenen. “Maar ik maak ook graag wat klassiekere sieraden, van goud of met parels bijvoorbeeld. Ik vind zo veel dingen mooi en het fijne van dit vak is dat ik het allemaal toe kan passen!” Sinds kort ontwerpt ze ook sieraden op de computer die ze door middel van een 3d-printer laat maken. “Meegaan met alle nieuwe ontwikkelingen is belangrijk, maar wel op zo’n manier dat het resultaat wel ambachtelijk blijft.”

Werk van anderen

Naast haar eigen sieraden verkoopt ze verder een aantal merken van andere goudsmeden. Die kiest ze zorgvuldig uit. “Dat moeten dus sieraden zijn die bij mij passen en die, net als mijn sieraden, het ambacht uitstralen.”

Taxateur van juweliersartikelen

De juwelier is vaak de eerste waar consumenten naartoe gaan als ze willen weten wat hun sieraden of horloges waard zijn. Ook verzekeraars hebben regelmatig de actuele waarde van een sieraad nodig om bij diefstal of verlies de vervangingswaarde te bepalen. Maar ook bij erfenissen, schenkingen e.d. is een correcte taxatie van groot belang.

Binnen het vak van taxateur van juweliersartikelen bestaan twee richtingen. Vakschool Schoonhoven verzorgt de opleiding tot geregistreerd taxateur van juweliersartikelen van na 1952 taxeren. Wie ook antieke juwelen en uurwerken wil taxeren moet opgaan voor het diploma gecertificeerd taxateur.

Geregistreerd taxateur

De opleiding Taxeren van juweliersartikelen van na 1952 geeft de meeste juweliers voldoende ondergrond om aan het werk te gaan met taxeren. Hugo, zelf juwelier én geregistreerd taxateur: “Met dat diploma op zak kun je alle sieraden en horloges die je verkoopt goed taxeren, en ook die je van klanten ter beoordeling onder ogen krijgt.”

Het is belangrijk dat alle taxatierapporten uniform zijn en dat alle aspecten correct in het rapport omschreven staan. Dat geeft duidelijkheid, bijvoorbeeld voor verzekeraars die de waarde van gestolen of kwijtgeraakte sieraden moeten achterhalen. Rapporten die niet volledig zijn zorgen voor problemen.

“Taxeren is een extra service die je als juwelier levert die ook nog eens voor meer traffic in de winkel zorgt; je diploma is dus een mooie toevoeging. De opleiding is ook interessant als je geen winkel hebt. Je kunt dan taxeren voor collega’s die zelf de bevoegdheid niet hebben.”

Gecertificeerd taxateur

Wie ook geïnteresseerd is in het taxeren van antieke stukken, kan opgaan voor het examen gecertificeerd taxateur bij de Federatie TMV. Gecertificeerd taxateurs zijn bevoegd om de waarde te bepalen van het complete scala aan zilver, goud, edelstenen, juwelen en uurwerken. Van antiek tot modern.

Er bestaat geen aparte opleiding tot gecertificeerd taxateur. Wel kun je als ‘na 1952 gediplomeerde’ begunstiger worden van de Sectie Goud, Zilver en Juwelen van de Federatie TMV. Je krijgt dan een mentor toegewezen die je begeleidt en klaarstoomt voor het examen taxeren van gouden en zilveren goederen van circa 1500 tot heden.

Als je gecertificeerd bent moet je ieder jaar een bepaald aantal punten halen door bijvoorbeeld veilingen te bezoeken, studiemiddagen bij te wonen en rapporten in te brengen. Allemaal om je kwaliteit hoog te houden. Haal je je punten niet, dan vervalt je certificering en moet je opnieuw examen doen.

Martijn Akkerman

“Taxeren is een extra service die voor meer traffic in je winkel zorgt”

“De reflectie van het materiaal, dát vind ik fantastisch aan zilver”

Zilversmid

Een zilversmid ontwerpt, maakt en repareert grote gebruiksvoorwerpen zoals schalen, bekers, kandelaars en bestek. Steeds vaker maakt een zilversmid ook objecten die een sieraad zijn voor het interieur. De technieken die een zilversmid toepast zijn wezenlijk anders dan die van een goudsmid. De opleiding tot zilversmid is een specialisatie na de opleiding goudsmid/ondernemer.
Als zilversmid heb je een bijzonder beroep. Je bewerkt een vlakke plaat zilver, met de hamer en staak, tot bijzondere objecten. Dit vraagt veel tijd en vakmanschap. Mede daarom zijn deze objecten kostbaar. Naast zilver worden ook objecten van onedele metalen, kunststof of natuurlijk materialen gemaakt.

Objecten

Daan is zilversmid en werkt in opdracht. “In Nederland maakt een zilversmid traditioneel gezien grote objecten, vaak gebruiksvoorwerpen, en geen sieraden. Dat is in Engeland en Duitsland ook zo, maar in Amerika bijvoorbeeld niet. Daar werk je als zilversmid met het materiaal zilver en maak je over het algemeen zilveren sieraden.”

Formaat

Bij toeval kwam hij op de Vakschool in Schoonhoven terecht. Hij wilde eigenlijk naar de kunstacademie maar was daar nog te jong voor. Iemand vertelde over de Vakschool en toen is hij daar maar eens gaan kijken. “Ik wist niet wat ik er wilde doen, maar de sfeer beviel me. Ik heb de opleiding goudsmeden gedaan en daarna ben ik verder gegaan met zilversmeden. Op dat moment wist ik wat ik wilde. Zilversmeden vond ik interessanter vanwege het formaat van de werkstukken. Het gepriegel met sieraden was niets voor mij.”

Reflectie

“Een van de dingen die ik fantastisch vind aan zilver is de reflectie van het materiaal. Daardoor krijgen gepolijste zilveren voorwerpen heel bijzondere eigenschappen. De plek waar een object staat bijvoorbeeld is bepalend voor de perceptie van de vorm. Zet het ergens anders neer en het ziet er opeens anders uit. De gepolijste vlakken van zilver werken als een spiegel, ze nemen de omgeving waarin het staat in zich op. Dat vind ik geweldig.”

Mooi vak

Hij vindt dat hij een mooi vak heeft. “Het is arbeidsintensief en tijdrovend werk en daarom is zilverwerk vaak kostbaar. Maar het is en blijft fantastisch om iemand gelukkig te maken met een prachtig zilveren object.”

Uurwerkmaker

De mens is altijd bezig geweest met tijdmeting. Vroeger werden hiervoor primitieve instrumenten zoals wateruurwerken, zandlopers en zonnewijzers gebruikt. Uurwerken van de huidige tijd zijn erg onderhoudsgevoelig. Om het onderhoud goed te kunnen uitvoeren, zijn vakspecialisten nodig. Binnen de opleiding uurwerktechniek zijn diverse mogelijkheden. Als uurwerktechnicus kun je je specialiseren in grootwerk of kleinwerk. Doe je grootwerk dan repareer en restaureer je vooral klokken, meestal zelfstandig in eigen atelier. Wie een passie heeft voor horloges kan kiezen voor kleinwerk. Je krijgt dan vooral te maken met horloges uit het hogere segment en kunt dan aan de slag bij importeurs van merkhorloges of bij juwelier die deze horloges verkopen.

Techniek

Justin begon op zijn zestiende met de opleiding tot uurwerkmaker. Al tijdens zijn studie begon hij met ondernemen. Eerst vanuit zijn ouderlijk huis en nu vanuit zijn eigen ruime atelier waar hij klokken en horloges repareert en restaureert. “Ik ben al vanaf mijn elfde met horloges bezig. Vooral de techniek die schuilgaat achter een uurwerk interesseert me. Techniek is sowieso iets waar ik veel interesse in heb.” Ook digitale techniek is helemaal zijn ding. Via zijn webshop verkoopt hij horloges, onderdelen en accessoires op het gebied van tijd en ook op social media is hij erg actief.

Eigen lijn

Zijn interesse in de techniek achter het uurwerk resulteerde onlangs in een eigen horlogelijn. “Ik sleutelde natuurlijk al flink aan allerlei horloges en daar werd ik erg enthousiast van. Ik wilde zelf een horloge maken. Om alle spullen bij elkaar te verzamelen moest ik wel maximaal bijlenen op mijn studiefinanciering”, lacht hij. “In 2015 presenteerde ik mijn eerste horloge en daarna waren de volgende 30 exemplaren snel verkocht.”

Mooie klokjes

Toekomstplannen zijn er volop. Eerst wil hij zijn merk goed in de markt zetten. “Mijn merk is geen alledaags merk, maar ik denk dat er op de Nederlandse markt wel ruimte voor is. Ik wil natuurlijk gewoon mooie klokjes maken, maar kijk ook goed naar hoe ik ze neerzet en waar. Ik geloof dat er voor kwaliteit en ambacht altijd ruimte is, dus het zal vast wel lukken.”

“Voor kwaliteit en ambacht is altijd ruimte op de Nederlandse markt”

Geïnspireerd geraakt door deze verhalen? Kijk op onze pagina Opleidingen & Cursussen voor informatie over alle mogelijkheden en wie weet kunnen we binnenkort jóu verwelkomen in onze schitterende branche!